Tym razem będzie to bardzo nietypowy wpis, niemniej jak najbardziej podróżniczy. 14 maja to święto liturgiczne św. Macieja Apostoła. Mojego głównego patrona.
Św. Maciej był tzw. „trzynastym” apostołem. Został wybrany na drodze losowania i dołączony do grona 12 apostołów po zdradzie i samobójstwie Judasza. To jedyny opisywany przez Pismo Święte przypadek, gdy podejmowana decyzja, po modlitwie, pozostawiona została Bogu przez losowanie.
„Trzeba więc, aby jeden z tych, którzy towarzyszyli nam przez cały czas, kiedy Pan Jezus przebywał z nami, począwszy od chrztu Janowego aż do dnia, w którym został wzięty od nas do nieba, stał się razem z nami świadkiem Jego zmartwychwstania». Postawiono dwóch: Józefa, zwanego Barsabą, z przydomkiem Justus, i Macieja. I tak się pomodlili: «Ty, Panie, znasz serca wszystkich, wskaż z tych dwóch jednego, którego wybrałeś, by zajął miejsce w tym posługiwaniu i w apostolstwie, któremu sprzeniewierzył się Judasz, aby pójść swoją drogą». I dali im losy, a los padł na Macieja. I został dołączony do jedenastu apostołów.” (Dz. 1, 21-26)
W liturgii mszalnej, św. Maciej pojawia się w Pierwszej Modlitwie Eucharystycznej (nazywanej Kanonem Rzymskim): „Również nam, Twoim grzesznym sługom, ufającym w Twoje miłosierdzie, daj udział we wspólnocie z Twoimi świętymi Apostołami i Męczennikami: Janem Chrzcicielem, Szczepanem, Maciejem (…)”
Głównym ośrodkiem kultu św. Macieja jest Trewir w Niemczech (gdzie kiedyś się wybiorę), niemniej w Polsce także są miejsca, w których w sposób szczególny ten apostoł jest obecny. Nie we wszystkich jeszcze byłem, nie o wszystkich zapewne wiem, ale poniżej przedstawiam moją skromną, dotychczasową kolekcję 🙂
Na pierwszy rzut mój ukochany Kołobrzeg. Znajduje się tutaj parafia garnizonowa św. Macieja Apostoła. Co jeszcze lepsze, zlokalizowana jest przy ulicy… św. Macieja!
Przenosimy się na południe. Andrychów w Małopolsce. Parafia p.w. św. Macieja Apostoła. Barokowy, trzynawowy kościół pochodzi z XVIII wieku.
Wrocław. Tutaj znajduje się kościół rektoralny św. Macieja, w którym mieści się ośrodek duszpasterstwa akademickiego „Maciejówka”. To gotycka, jednonawowa świątynia z XIII wieku. Nieopodal, most na Odrze im. św. Macieja.
Teraz bardziej moje rodzinne strony. Ratoszyn Pierwszy w powiecie opolskim w województwie lubelskim. Tutaj mieści się neogotycki kościół parafialny św. Macieja Apostoła i św. Katarzyny wybudowany w latach 1907-1912.
Województwo mazowieckie. Klwów. W tym dawnym miasteczku, obecnie wsi będącej siedzibą gminy, znajduje się parafia św. Macieja Apostoła. Kościół zbudowano w latach 1926 – 1931 w miejscu dawnej świątyni, zniszczonej w czasie I wojny światowej, z której zachowało się prezbiterium, mury kaplic bocznych i część zakrystii. Kościół jest trójnawowy, bazylikowy, posiada jedną wieżę. Prezbiterium jest w stylu gotyckim, natomiast nawa i boczne kaplice w stylu barokowym.
Gdańsk. Archikatedry Oliwskiej chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Spędziłem w niej łącznie już parę dobrych godzin, słuchając najpiękniejszych organów w Polsce. A z jednego z obrazów w nawie głównej, zawsze spoglądał na mnie św. Maciej.
Zielona Góra. Obraz św. Macieja wisi na chórze w konkatedrze św. Jadwigi.
Mało kto wie, że kościół św. Macieja i św. Mateusza znajdował się także w Krakowie, na obecnym Placu Szczepańskim na Starym Mieście. Gotycka świątynia z XV wieku została jednak zburzona w 1801 roku. Aktualnie na placu znajduje się natomiast makieta, pokazująca jego dawną zabudowę. Nie mam zdjęcia – zapamiętuję to jako rzecz do uzupełnienia.
Pozostając przy Mieście Królów Polskich – malowidło ścienne przedstawiające Dwunastu Apostołów, w tym św. Macieja, znajduje się w nawie głównej kościoła św. Szczepana przy ulicy Sienkiewicza.
